Azərbaycan və Özbəkistan arasında əlaqələr əsrlərin dərinliklərinə gedib çıxan ortaq tarix, mədəniyyət və mənəvi dəyərlərə əsaslanır. Hər iki xalq türklük ailəsinin üzvü olmaqla yanaşı, regionda sabitliyin, inkişafın və qarşılıqlı dəstəyin möhkəmlənməsinə töhfə verən strateji tərəfdaşlardır. Son illər bu münasibətlər keyfiyyətcə yeni mərhələyə qədəm qoymuş, siyasi, iqtisadi, humanitar və təhlükəsizlik sahələrində əməkdaşlıq daha da dərinləşmişdir.

Azərbaycan–Özbəkistan münasibətlərinin bugünkü səviyyəsi ilk növbədə dövlət başçıları arasında mövcud olan yüksək qarşılıqlı etimadın nəticəsidir. Prezident İlham Əliyev və Prezident Şavkat Mirziyoyevin qarşılıqlı səfərləri, imzalanmış çoxsaylı strateji sənədlər iki ölkənin münasibətlərini qardaşlıq və müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəltmişdir. Əməkdaşlığın genişlənməsi üzrə müzakirələr yalnız ikitərəfli məsələlərlə məhdudlaşmır, həm də regional təhlükəsizlik, nəqliyyat-kommunikasiya, enerji və Türk dünyasının birliyi ilə bağlı strateji mövzuları əhatə edir.

Mərkəzi Asiya son illər regionlararası əməkdaşlığın və strateji dialoqun mərkəzinə çevrilib. Ənənəvi olaraq qlobal güclərin kəsişmə nöqtəsində yerləşən bu bölgə XXI əsrin yeni geosiyasi reallıqları fonunda özünün müstəqil regional inteqrasiya modelini formalaşdırmağa başlamışdır. Bu prosesin mühüm mərhələlərindən biri Daşkənd şəhərində keçirilən Mərkəzi Asiya Dövlət Başçılarının Məşvərət Görüşüdür. Görüş region dövlətləri arasında həm siyasi, həm iqtisadi, həm də təhlükəsizlik sahələrində əməkdaşlığın yeni mərhələyə keçməsini təmin edən vacib platforma kimi çıxış edir.

Daşkənd görüşünün ən vacib nəticələrindən biri iqtisadi inteqrasiyanın inkişaf etdirilməsi üzrə siyasi iradənin təsdiqlənməsidir. Mərkəzi Asiya dünya bazarlarına çıxış baxımından quru ilə əhatə olunmuş geosiyasi məkanı bölüşür. Buna görə də regionun tranzit potensialından maksimum faydalanmaq üçün ölkələrin birgə addımları həyati əhəmiyyət daşıyır.

Prezident İlham Əliyevin Özbəkistan Milli İnformasiya Agentliyinə verdiyi müsahibə, Azərbaycan–Özbəkistan münasibətlərində dərinləşən strateji əməkdaşlığı əks etdirir. Müsahibə bir neçə səviyyədə – diplomatik, iqtisadi, mədəni və regional – əhəmiyyət daşıyır. Bu, yalnız ikitərəfli əlaqələrin möhkəmlənməsi deyil, həmçinin Mərkəzi Asiyada Azərbaycanın rolunun artması, Orta Dəhliz kimi tranzit marşrutlarının strateji dəyərinin yüksəlməsi və türk məkanında inteqrasiya proseslərinin sürətlənməsi baxımından vacib bir siqnaldır.

Gələcəkdə bu əməkdaşlığın daha da genişlənməsi gözlənilir — xüsusilə nəqliyyat-logistika, enerji, mədəniyyət və rəqəmsal sahələrdə. Bu da Azərbaycan üçün regionda həm iqtisadi, həm siyasi, həm də mədəni baxımdan daha sabit və təsirli mövqe deməkdir.

Əminə Ağazadə

Milli Məclisin deputatı