Şanlı tarixin 28 May səhifəsi

Tarixin elə günləri var ki, bu günlərin mahiyyəti dərin məna kəsb etməklə yanaşı milli keçmişimizi özündə ehtiva edir. 28 May Müstəqillik Gününün də təqvimin ən önəmli günlərindən biridir. 1918-ci il may ayının 28-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılması milli iradənin, azadlıq istəyi və dövlətçilik düşüncəsinin təntənəsi idi.

23 ay fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq dövlətçilik, ordu quruculuğu, təhsil, mədəniyyət və bir çox sahələrdə ciddi uğurlar əldə edən AXC hökuməti o zamanın önəmli problemlərindən olan demokratiyanın bərqərar olmasında bır sıra ilkləri reallaşdırdı. Demokratik seçki sisteminin formalaşdırılması ilə yanaşı Şərqdə ilk dəfə olaraq qadınlara seçki hüququnin verilməsi mühüm hadisə idi.

SSRİ kimi nəhəng imperiya təbii ki, bu kimi addımları həzm etməməklə yanaşı AXC-nin varlığını qəbul edə bilmirdi. Aşkar və qapalı qapılar arxasında həyata keçirilən mənfur siyasət nəticəsində AXC süquta uğradı. Rəhbər şəxslər ölkədən didərgin salındı.

SSRİ rəhbərliyinin bu hərəkəti təbii ki, xalqın azadlıq, müstəqillik arzusuna kölgə sala bilmədi. Aradan keçən müəyyən müddətdən sonra 1991-ci ildə Azərbaycan yenidən öz müstəqilliyinə qovuşdu və bu müstəqillik bu günkü Azərbaycanın sağlam təməllər üzərində bərqərar olmasında mühüm rol oynadı.

Ümummilli lider Heydər Əliyevin zəngin dövlətçilik təcrübəsi o zaman müstəqil Azərbaycanın xilası oldu. İstər daxili istərsə də xarici faktorlara qarşı mübarizə aparan Ümumilli lider Heydər Əliyev Azərbaycanı yer üzündən silinməsinin qarşısını aldı. Heydər Əliyev Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti irsinə həssaslıqla yanaşaraq Cümhuriyyətin əhəmiyyətini dəfələrlə vurğulamışdır: “Müsəlman Şərqində ilk demokratik cümhuriyyətin məhz Azərbaycan torpağında yaranması xalqımızın o dövrdə və o illər ərəfəsində – XIX əsrin sonunda və XX əsrin əvvəllərində milli müstəqillik, azadlıq duyğuları ilə yaşaması ilə bağlıdır. O illərdə xalqımızın qabaqcıl şəxsiyyətləri, mütəfəkkir adamları, ziyalıları xalqımızda milli azadlıq, milli müstəqillik duyğularını gücləndirmiş, milli dirçəliş, milli oyanış əhval-ruhiyyəsi yaymış və bunların hamısı məntiqi olaraq Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasına gətirib çıxarmışdır”.

Ümummilli lider Heydər Əliyevin siyasi kursunun layiqli davamçısı İlham Əliyev rəhbərliyi dövründə AXC-nin fəaliyyətini yüksək qiymətləndirmişdir.  Cənab Prezidentin müvafiq sərəncamı ilə 2018-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi  qeyd olundu.  Eyni zamanda, cümhuriyyətin banisi olan görkəmli dövlət xadimi Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin 130 illik yubileyinin qeyd olunması ilə bağlı müvafiq Sərəncam milli yaddaşın qorunmasına verilən xüsusi önəmin göstəricisidir. Dövlətimizin başçısı qeyd etmişdir: “Biz qanuni qürur hissi keçiririk ki, Şərqdə demokratiyanın əsasını qoyan məhz Azərbaycan xalqı olub. Demokratik respublikanın ənənələri bu gün də yaşayır və müasir Azərbaycan onun hüquqi varisidir. Siyasi islahatlar üçün qısa müddətdə çox böyük işlər görülüb. Təkcə bunu qeyd etmək kifayətdir ki, qadınlara səsvermə hüququ Avropa ölkələrinin çoxundan xeyli əvvəl verilib, bir sıra başqa mühüm qərarlar qəbul edilib”.

Mətanət Səfərli

YAP Nəsimi Rayon Təşkilatının əməkdaşı