Azərbaycanda milli hərəkat vüsət almışdı. Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsi ümumxalq mübarizəsinə çevrilmişdi. Bu mübarizə tarixi mübarizə idi və xalqın zaman anlamında dünənlərindən qaynaqlanırdı.
Hələ Haxçıvan Muxtar Respubliksı Ali Sovetinin sədri olanda Ulu Öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə 1990-cı ilin noyabrın 17-də Naxçıvan Ali Soveti müstəqilliyimizin əsas atributlarından olan üçrəngli bayrağımızın Naxçıvan MR-in dövlət bayrağı olması barədə qərar qəbul etdi. Qərarda, həmçinin Azərbaycan Respublikasının ali qanunverici orqanına Azərbaycanın dövlət rəmzləri haqqında məsələyə baxması, respublikamızın milli tarixi ənənələrə uyğun olaraq yeni dövlət rəmzlərinin - bayrağın, gerbin, himnin qəbul olunması təklif edilmişdi. Sessiyada qəbul edilən cəsarətli qərarlardan biri də Naxçıvan Muxtar Respublikasının adından “sovet” və “sosialist” sözlərinin götürülməsi idi. Eyni zamanda həmin sessiyada Heydər Əliyevin təklifi ilə Naxçıvan MSSR Ali Sovetinin Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi adlandırılması da sadəcə redaktə xarakterli düzəliş deyildi. Bu, dünyada Sovet İttifaqı kimi tanınan, siyasi sistemini sovetlər üstündə quran bir ölkənin siyasi strukturunda dəyişiklik edilməsi demək idi. Naxçıvan MR Ali Məclisi 1990-cı il noyabrın 21-də 20 yanvar hadisəsinə düzgün siyasi qiymət verdi, bu qanlı hadisədə SSRİ rəhbərliyi ilə yanaşı respublika rəhbərləri Ə.Vəzirovun, A.Mütəllibovun və b. günahkar olduqlarını qeyd etdi, xalqa kimlərin ona rəhbərlik etmək istədiyini göstərdi.
Ulu Öndər Heydər Əliyev 1991-ci il iyulun 19-da Kommunist Partiyasından çıxmışdı, SSRİ Nazirlər Kabineti partiya təşkilatına ərizəsində qeyd edirdi: “Azərbaycanın dövlət suverenliyi, ərazi bütövlüyü konstitusiyaya zidd olaraq kobud şəkildə pozulub. Ermənistanla Azərbaycan arasında elan edilməmiş müharibə gedir... bütün bunlar “humanist ideologiyalı” Sovet dövləti üçün adi haldır”.
1991-ci il avqustun 30-da Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin xalqın tələbi ilə çağırılmış növbədənkənar sessiyasında Ulu Öndər Heydər Əliyev Azərbaycanın müstəqilliyinin elan olunması təklifi ilə çıxış etdi. Sessiyada “Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyini bərpa etmək haqqında” Bəyannamə, oktyabr ayının 18-də isə “Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında Konstitusiya Aktı”ı qəbul olundu.
“Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyini bərpa etmək haqqında” Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Bəyannaməsi qəbul olundu.
Bu Bəyannamə yüz illərin niyyəti idi, xalqın iradəsinin, azadlıq,müstəqillik ruhunun təntənəsi idi. Bu Bəyannaməni hər birimiz müstəqli Azərbaycanın Dövlət Himni kimi əzizləyir, sevirik. Dövlət Himnimizi əzbər bildiymiz kimi, bu dünyəvi, bəşəri dəyərə malik olan Bəyannaməni də eləəcə öyrənməliyik. Azərbaycan naminə!..


Səbinə XASAYEVA,
Milli Məclisin deputatı